Hoe zorgt u voor een succesvol participatietraject?

Burgerparticipatie is een belangrijk onderdeel van de warmtetransitie. Toch laten ervaringen zien dat het vaak een grote uitdaging is om een participatietraject succesvol te laten verlopen.

Een participatietraject strandt

Participatietrajecten zijn helaas niet altijd succesvol. Een treffend voorbeeld is het plan van een woningcorporatie om haar woningen te renoveren. Hiervoor dient meer dan 70% van de bewoners goedkeuring aan de plannen te geven. Om deze grens te bereiken, werd een participatietraject gestart. Dit traject resulteerde echter in veel boosheid en ongenoegen onder bewoners.

Gedurende het traject kregen bewoners het idee dat ze een keuze kregen tussen twee varianten. Na een half jaar stilte bood de woningcorporatie slechts één variant aan. Een keuze die eigenlijk geen keuzemogelijkheid bood. Bewoners waren teleurgesteld en boos. Ze hadden veel tijd en energie in het participatietraject geïnvesteerd, maar kregen het idee dat de uitkomst vanaf het begin vaststond.

De juiste aanpak is cruciaal

Bovenstaand voorbeeld laat zien dat het creëren van draagvlak onder bewoners een grote uitdaging kan zijn. Om de kans op een succesvol traject te laten groeien, zijn er een aantal basisregels/richtlijnen:

• Bedenk vooraf goed wat het doel is van het participatietraject.
• Zie het participatietraject als de noodzakelijke voorwaarde voor het uiteindelijk gedragen maken van keuzes. Ga in gesprek met bewoners en kom erachter wat hen drijft.
• Zorg ervoor dat bewoners willen en kunnen meedoen. Willen door goed te luisteren wat voor de bewoners belangrijk is, wat hun behoeften zijn en hierop te acteren. Kunnen, door de juiste participatievorm te kiezen die past bij de doelgroep: spreek ouders met jonge kinderen aan op het schoolplein of sluit aan bij een ouderavond. Kies de juiste contactmomenten en locaties.
• Neem genoeg tijd voor het participatietraject. Dit betaalt zich in latere fasen uit.
• Werk aan vertrouwen door open en eerlijk te zijn en helder kaders aan te geven. Wat zijn de uitgangspunten vanwaar het participatietraject begint? Welke mate van invloed van de bewoners past goed bij de gekozen participatievorm?
• Neem de bestuurders mee in het traject en zorg dat u mandaat heeft om de uitkomst van het participatieproces door te voeren.

Mijn doel is om per situatie een participatiemethode te vinden passend bij de doelgroep en een participatietraject succesvol af te ronden. Dit betekent dat alle partijen een goed gevoel aan het traject overhouden. Dat betekent concreet dat ik niet alleen de vereisten van een goed traject borg, maar ook een stuk verder ga door:

• Inleving in de specifieke buurt of wijk en specifieke en ‘buurtpersoonlijke’ aspecten meeneem.
• Daadwerkelijke verbinding. Vanuit mijn natuurlijke kracht van contact maken, empathie, luisteren en doorvragen, probeer ik de mensen in de wijk echt te leren kennen.
• Een authentieke en onafhankelijke opstelling, waarmee ik de ideale procesbegeleider ben voor bijvoorbeeld het maken van keuze(s) uit beschikbare aardgasvrije alternatieven.

Sociaal ontwikkelwiel

Met Greenvis lanceren we binnenkort het sociaal ontwikkelwiel. Daarin nemen we u stap voor stap mee in het creëren van een succesvol participatietraject.

Bent u alvast benieuwd naar ons sociaal ontwikkelwiel? Of wilt u eens praten over uw participatie uitdaging?  Ik hoor het graag. Normaliter zou ik dit graag persoonlijk onder het genot van een kopje koffie/thee doen, maar in deze tijden ben ik digitaal beschikbaar.